Απόστημα Εγκεφάλου – Αντιμετώπιση

Το απόστημα εγκεφάλου αποτελεί μία μορφή λοίμωξης του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος (ΚΝΣ) με συγκεκριμένα κλινικά χαρακτηριστικά και μεθόδους αντιμετώπισης. Επί της ουσίας αποτελεί συλλογή πύου μέσα στον εγκέφαλο. Πρόκειται για μια σοβαρή λοίμωξη που μπορεί να απειλήσει τη ζωή ενός ανθρώπου.

Τα αίτια της λοίμωξης μπορεί να είναι ποικίλα. Υπάρχουν διάφορες οδοί με τις οποίες ένα μικρόβιο μπορεί να φθάσει και να προσβάλλει τον εγκέφαλο. Το μικρόβιο αυτό μπορεί να προέρχεται από κάποια μορφή ωτίτιδας, από παρραρινοκολπίτιδα (μετωπιαία κολπίτιδα, ιγμορίτιδα κ.ά), λοίμωξη οδόντων, από απομακρυσμένη περιοχή του σώματος μέσω του αίματος, από κάποιο τραύμα στο κρανίο, ή από άλλη άγνωστη αιτία.

Τα συμπτώματα του αποστήματος ποικίλουν μπορεί να είναι αιφνίδια, ή να εκδηλωθούν με καθυστέρηση. Έχουν σχέση με το μέγεθος και την εντόπιση του αποστήματος, το μικρόβιο που το προκάλεσε και άλλους παράγοντες. Συνήθως εκδηλώνονται με πονοκέφαλο και μεταβολή του επιπέδου συνείδησης. Ο πυρετός δεν εμφανίζεται αρχικά στο 50% περίπου των περιπτώσεων. Καθώς το απόστημα μεγαλώνει μπορεί να εμφανιστούν πιο έντονα συμπτώματα και η κατάσταση του ασθενούς είναι κρίσιμη. Είναι μία επείγουσα και απειλητική για τη ζωή κατάσταση που χρειάζεται άμεσης νευροχειρουργικής αντιμετώπισης.

Η υποψία τίθεται στην αξονική τομογραφία και η διάγνωση επιβεβαιώνεται με μαγνητική τομογραφία. Ο ασθενής χρήζει ενδελεχούς κλινικού και εργαστηριακού ελέγχου (καλλιέργειες αίματος, ακτινογραφίες στόματος, υπέρηχο καρδιάς) ώστε να διαπιστωθεί η αιτία του αποστήματος και η πηγή του μικροβίου.

Η μέθοδος αντιμετώπισης εξαρτάται τόσο από τη θέση και το μέγεθος του αποστήματος, όσο και από τη γενικότερη κατάσταση του ασθενούς, τα συμπτώματά του, την πηγή της λοίμωξης κ.ά. Η επείγουσα χειρουργική αντιμετώπιση διαδραματίζει πολύ σημαντικό ρόλο για την άμεση βελτίωση της κατάστασης του ασθενούς. Οι σύγχρονες μέθοδοι με τη χρήση της νευροπλοήγησης (navigation) εξασφαλίζουν την ακριβή εντόπιση του αποστήματος, αποφεύγοντας τον τραυματισμό του φυσιολογικού περιβάλλοντος εγκεφάλου.

Αποφεύγεται μία μεγάλη επέμβαση κρανιοτομίας, και ο Νευροχειρουργός είναι σε θέση μέσα από ένα μικρό άνοιγμα του κρανίου (κρανιοανάτρηση) να κατευθύνει με ακρίβεια και ασφάλεια μία βελόνα παρακέντησης απευθείας στο απόστημα, ώστε να το παροχετεύσει, προστατεύοντας ταυτόχρονα πολύ σημαντικές δομές του γύρω εγκεφάλου. Ταυτόχρονα, η ανάλυση του δείγματος από το χειρουργείο επιτρέπει τη στοχευμένη θεραπεία με αντιβιοτικά.